Od 1 lipca 2018 weszła zmiana w ustawie o VAT, dotycząca podzielonej płatności (split payment). Od tego dnia każdemu przedsiębiorcy posiadającemu konto FIRMOWE, bank utworzył dodatkowe konto na potrzeby podatku VAT.

Korzystanie ze split payment obecnie nie jest obowiązkowe. Jeżeli zdecydujemy się płacić w systemie podzielonej płatności, to wykonując zwykły przelew zaznaczamy, że ma to być przelew VAT, a wtedy pojawiają się do wypełnienia dodatkowe pola:

* nr faktury, * kwota brutto faktury, * kwota podatku VAT, * NIP kontrahenta.
Te pola należy obowiązkowo wypełnić.

Nie musimy mieć żadnych środków na rachunku VAT, aby płacić w tym systemie. Dokonanie przelewu spowoduje, ze to nasz kontrahent (sprzedający) otrzyma wpłatę na 2 rachunki: netto na podstawowy, a VAT na rachunek VAT. Zapłata zejdzie z naszego rachunku podstawowego. Jeżeli zabraknie nam środków na rachunku VAT, to mechanizmy bankowe zawsze będą pobierały brakującą kwotę z rachunku podstawowego.

To kupujący decyduje jak będzie płacił. Sam może nie być VATowcem, ale gdy posiada rachunek firmowy z kontem VAT, może płacić w tym systemie.

Wskazane jest, aby przed dokonaniem płatności upewnić się, czy firmą dla której płacimy na pewno posiada rachunek firmowy. Jeżeli dysponuje tylko osobistym to wpłata w systemie podzielonej płatności nie będzie możliwa, a pieniądze wrócą do nas, na 2 nasze rachunki: netto na rachunek podstawowy, a VAT- na rachunek VAT. Może to spowodować opóźnienia w zapłacie zobowiązania.

Wyobraźmy sobie sytuację, że mamy do zapłaty jakąś dużą kwotę. Wpłacamy ją w systemie split payment, a okazuje się, że klient nie ma rachunku firmowego i pieniądze wracają do nas, ale zgodnie z zasadą – netto wraca na rachunek podstawowy, a VAT – na rachunek VAT. My nadal MUSIMY tej firmie opłacić nasze zobowiązanie, ale teraz MUSIMY wykonać przelew zwykły, a możemy dysponować tylko środkami z rachunku podstawowego, środki na rachunku VAT są zamrożone. A co się stanie jeżeli nam zabraknie środków do zapłaty tego zobowiązania? Kredyt? Pożyczka? A jeżeli sprawa jest bardzo pilna i wiele od niej zależy?

W systemie podzielonej płatności NIE MOŻNA:

• robić przelewów zbiorczych
• płacić kartą płatniczą i gotówką
• nie mogą tez rozliczać się firmy wystawiające faktury na zasadzie odwrotnego obciążenia, ponieważ nie ma tam kwoty VAT,
• stałe zlecenia nie będą możliwe, ponieważ wymagany jest numer faktury
• nie można płacić z konta osobistego i na konto osobiste

MOŻNA:

• płacić za część faktury, raty
• za faktury z różnymi stawkami VAT. Bank nie będzie weryfikował poprawności kwot, które podajemy w przelewie. To wpłacający decyduje, ile na które konto ma być wpłacone.
• płacić za faktury zaliczkowe, chociaż zasadą jest, że fakturę zaliczkową wystawiamy po otrzymaniu zapłaty. Przepisy od kilku lat pozwalają na wystawianie faktury na 30 dni przed datą transakcji, ale trzeba bardzo pilnować tego terminu, ponieważ jeżeli w ciągu 30 dni nie otrzymamy wpłaty, to musimy zapłacić VAT z tej faktury, a następnie dokonać korekty tejże faktury, i dopiero po otrzymaniu potwierdzenia odbioru korekty będzie mgli pomniejszyć ten zapłacony podatek w deklaracji.

Mówi się, że można płacić za proformę w split payment. Neleży tu jednak zachować ostrożność. Już od kilku lat, po zmianie przepisów nie powinno się wykazywać kwoty podatku VAT na proformie. Stawkę podatku tak, ale kwoty NIE. Przepis art. 108 ustawy o VAT mówi, że jeżeli wystawimy fakturę, na której wykażemy kwotę podatku to jesteśmy zobowiązani do jego zapłaty. A wtedy może się zdarzyć, że zapłacimy 2 razy – z proformy i z faktury właściwej.

Jeżeli posiadamy rachunki w kilku bankach, a nawet oddziałach tego samego banku, to przelewy między rachunkami VAT nie będą możliwe- tylko posiadając kilka rachunków w tym samym banku, będziemy mogli przelewać środki pomiędzy rachunkami VAT. Z prywatnego konta nie można płacić w tym systemie. Sprzedawca może nie zgodzić się na podzieloną płatność.

JAK TO DZIAŁA?

Płacimy za fakturę w podzielonej płatności, pieniądze trafiają do naszego klienta na dwa konta. Otrzymujący przelew będzie mógł zapłacić z rachunku VAT TYLKO podatek VAT ze swoich zobowiązań i podatek VAT z deklaracji. Poza tym nie będzie można dowolnie dysponować pieniędzmi zgromadzonymi na rachunku VAT. Aby mieć do nich dostęp trzeba będzie wystąpić z wnioskiem do naczelnika Urzędu Skarbowego, a ten będzie miał 60 dni na podjęcie decyzji.

WAŻNE. Jeżeli dzisiaj mamy na rachunku VAT 10 tys zł i wystąpimy z wnioskiem o zwrot tych 10 tyś, a w ciągu 60 dni będziemy dokonywać transakcji w systemie podzielonej płatności, może się zdarzyć, że na dzień wydania decyzji na tym rachunku będzie tylko 2 tys zł. Wtedy bank przeleje na rachunek podstawowy tylko te 2 tys zł. Nawet jeżeli ktoś nam jutro zapłaci i na tym rachunku będzie więcej środków, to aby je otrzymać trzeba będzie znowu wystąpić z wnioskiem do Naczelnika US. Decyzja o przekazaniu środków z rachunku VAT na rachunek podstawowy będzie przekazywana elektronicznie bezpośrednio do banku.

Jeżeli pomyłkowo wpłacimy pieniądze w tym systemie niewłaściwemu kontrahentowi, to najlepiej, gdyby ten drugi od razu odesłał te pieniądze również w split payment na rachunek nadawcy. Tu pojawia się problem solidarnej odpowiedzialności za zobowiązanie VAT dotyczące opłacanej faktury.

Póki-co mamy prawo wyboru czy z tego systemu korzystać. W każdym razie warto porozumieć się w tej sprawie z naszymi odbiorcami. Ale to właśnie oni mają zapewnione korzyści z korzystania ze split paymentu.

1. nabywca uniknie sankcji w VAT, solidarnej odpowiedzialności i podwyższonych odsetek
2. sprzedawca i nabywca otrzymają szybciej zwrot w terminie 25 dni (ale na rachunek VAT), do dysponowania tymi środkami i tak będzie potrzebował zgody Naczelnika US, który ma na to kolejne 60 dni.
3. sprzedawca zapłaci do US mniej podatku VAT, ale tylko wtedy gdy dokona płatności przed terminem, czyli przed 25-tym dniem miesiąca. Będą to jednak minimalne kwoty, które będzie trzeba wyliczyć wg wzoru określonego w art. 108d ust.1 ustawy o VAT
4. będą mniejsze wymogi dotyczące należytej staranności.

Konta VAT nie musimy zgłaszać do US.

Do kont walutowych nie są tworzone konta VAT.

Nadal jest możliwy zwrot VAT na starych zasadach w terminie 60 dni na rachunek podstawowy, po zaznaczeniu odpowiedniego pola w deklaracji.

Jeżeli będziemy stosować system podzielonej płatności, to wykazanego w deklaracji podatku VAT do zwrotu na rachunek VAT nie będzie już można przeksięgowywać na inne zobowiązania podatkowe- trzeba będzie czekać na decyzje Naczelnika US, aż pozwoli na zwrot pieniędzy na rachunek podstawowy.